Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

Η άγνωστη γευστική πλευρά της Σάμου


Η άγνωστη γευστική πλευρά της Σάμου
Αν σας καλέσει Σαμιώτης για τραπέζι, ιδού μια μικρή ιδέα για το τι σας περιμένει... (φωτό Μενέλαος Μυρίλλας)


Αυτήν τη φορά αρχίσαμε ανάποδα. Οχι από τα προϊόντα, αλλά από το (μαγειρεμένο) αποτέλεσμα αυτών. Η επίσκεψη στη Σάμο ξεκίνησε με ένα λιχούδικο τραπέζι του οποίου οικοδεσπότες ήταν ο σεφ Ανδρέας Λαγός και η οικογένειά του.

Πηγαίνουμε λοιπόν στο νησί καλεσμένοι του αντιδημάρχου Νίκου Λύκου και φτάνουμε ακριβώς την ώρα που στρώνεται το τραπέζι με νοστιμιές απίστευτες. Ο Ανδρέας αρχίζει την περιήγηση στην τοπική κουζίνα που απλώνεται μπροστά μας. Πλάτη κατσικιού γεμιστή, μπουρέκια με κολοκύθα και δερματοτύρι (τυρί φυλαγμένο σε δέρμα ζώου), τσιγαριαστές παπαρούνες με ταραμά, «γιορτή» με κατσίκι και σιτάρι, κατιμέρια (δηλαδή τηγανίτες που τρώγονται με κατσικίσιο τυρί ή με λιαστό πετιμέζι), μουσταλευριά φρέσκια αλλά και ξερή που στεγνώνει στον ήλιο, πασπαλάς (χοιρινό παστό σε φέτες), κρεμμυδοντολμάδες, ελιές χαμάδες, ξερά σύκα, σταφίδες από ροζακί, ξερές μακαρόνες (μοιάζουν με τα μελομακάρονα) και βέβαια άφθονο κρασί ξηρό και γλυκό και σούμα (ντόπιο τσίπουρο) που φτιάχνονται από την αρωματική ποικιλία μοσχάτο.
Κάτι πρέπει να έχουν το έδαφος και ο αέρας του νησιού που τα κάνει όλα τόσο έντονα ευωδιαστά.

Ποιαν είπες χαμάδα;

Από τις διάφορες ποικιλίες ελιάς που καλλιεργήθηκαν εδώ κατά καιρούς, επικράτησε η ντόπια ή θρουμπολιά. Εκτός από το λάδι, σπουδαίο προϊόν της θρουμπολιάς είναι και οι θρούμπες, ή χαμάδες όπως τις λένε στη περιοχή, και πρόκειται για ώριμο καρπό, που τρώγεται μόλις πέσει από το δέντρο, χωρίς καμία επεξεργασία, χωρίς ξεπίκρισμα. Είναι γλυκύτατη η γεύση τους αλλά δύσκολη η συλλογή τους, που γίνεται με τα χέρια από το έδαφος, αφού ωριμάσουν και πέσουν μόνες τους από το δέντρο.

Ετσι, είναι λίγοι αυτοί που μαζεύουν τις ελιές τους και όσοι το κάνουν δεν τις διαθέτουν στο εμπόριο, αλλά τις κρατούν για το σπίτι. Βγάζουν όμως λάδι από την ντόπια ελιά.

Αυτά τα άτιμα τα γίδια

Οσο για τον δικό μου έρωτα, είναι το αρμόγαλο. Τι τυρί είναι αυτό... Μοιάζει με το ανεβατό της Κοζάνης ή το γαλοτύρι της Ηπείρου, το ξίγαλα της Σητείας, το κατίκι Δομοκού. Φτιάχνεται από γίδινο γάλα, ωριμάζει για 24 ώρες, στραγγίζει για άλλες 24 και τέλος χτυπιέται και συσκευάζεται. Τρώγεται με όλους τους τρόπους: πάνω σε ψωμί ή σε παξιμάδι, ως μεζές, με φρούτα, με μέλι, σε φρέσκια σαλάτα, σε πίτες.

Αλλά και η γραβιέρα, φτιαγμένη από αγελαδινό γάλα, ήταν πολύ καλή. Καλό και το ανθότυρο, αλλά και το τυρί άλμης. «Αυτά σε λίγο θα τελειώσουν. Η συντριπτική πλειονότητα των κτηνοτροφών από τους οποίους παίρνω γάλα δεν έχουν διάδοχη κατάσταση» εξηγεί ο κ. Βουρλιώτης. Ξέρουμε όμως πως το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη λέω εγώ.

Αν μαθευτούν αυτά τα προϊόντα και υπάρχει ζήτηση και έξω από τα όρια του νησιού, θα βρεθούν και οι άνθρωποι που θα θελήσουν να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία. Εξάλλου είναι πολύ καλά και τα κρέατα της Σάμου. Σε αυτό το σημείο διακρίνω γύρω μου μιαν αμηχανία.

Χάσαμε το σφαγείο

Από ό,τι καταλαβαίνω το κλείσιμο του σφαγείου του νησιού έχει αναστατώσει τους Σαμιώτες, καθώς οι κτηνοτρόφοι θα πρέπει να πάνε σε άλλα νησιά προκειμένου να σφάξουν τα ζώα τους πληρώνοντας το μισό σφάγιο σε έξοδα μετακίνησης και σφαγής. Σε διαφορετική περίπτωση, η δημόσια υγεία κινδυνεύει.

Εδώ τα καλά βιολογικά, λέμε...

Και συγκεκριμένα στο μοναστήρι της Μεγάλης Παναγιάς στους Κουμαραδαίους, όπου οι καλόγεροι φτιάχνουν γλυκά του κουταλιού, λικέρ, λάδια αρωματισμένα με βότανα αλλά και διάφορα ζυμαρικά «αρτύσιμα και νηστίσιμα», όπως λέει ο ηγούμενος Χρυσόστομος. 

Με τις ευλογίες του ηγούμενου συνεχίζουμε για να βρούμε τον κ. Κληρονόμου που ασχολείται εδώ και 30 χρόνια με την παραγωγή βιολογικών αρωματικών φυτών. Μυρωδιές της φύσης κλεισμένες σε χαρτονένια σακουλάκια για να διαλέξουμε ανάμεσα σε ρίγανη, θρούμπι, βασιλικό, δυόσμο, δενδρολίβανο, δάφνη και λεβάντα. Τέρμα η βαρετή μαγειρική. Ολη η Μεσόγειος βουτάει στο ταψί. Και συνεχίζουμε για το μαγαζί της Ειρήνης Τζόγια στην Υδρούσα. Βιολογικά προϊόντα και εδώ, δικής της παραγωγής.

Μαρμελάδες, σάλτσες, αμπελοκορφάδες τουρσί, γλιστρίδα (ή αντράκλα σε άλμη), βαλσαμέλαιο, όλα περνούν από τα χέρια της. Και τι να πω για το αρωματικό, φίνο μέλι Iramel του μελισσοκόμου Δημήτρη Λύκου, οι μέλισσες του οποίου ζουν στο δάσος ευτυχισμένες καθώς τρέφονται με βότανα και άνθη. Ευλογημένος τόπος. Είναι, άραγε, τυχαίο που η παράδοση θέλει τον μοσχάτο οίνο Σάμου σαν τον οίνο της Θείας Ευχαριστίας;


Πληροφορίες
BioSamos, βιολογικά προϊόντα, Υδρούσα, τηλ. 22730 30876
Κληρονόμου, αρωματικά φυτά, βότανα, αιθέρια έλαια, Κουμαραδαίοι, τηλ. 22730 41363
Markou Samos, ελαιόλαδο και σαπούνι, Κουμέικα, τηλ. 22730 36304
Μοναστήρι της Μεγάλης Παναγιάς, Κουμαραδαίοι
Τυροκομική Σάμου, Αργύρης Βουρλιώτης, τυροκομικά προϊόντα και τραχανάδες, Μυτιληνιοί Σάμου, τηλ. 22730 52200-1
* Τα προϊόντα του Κληρονόμου και της Τυροκομικής Σάμου θα τα βρείτε εκτός Σάμου στο Παντοπωλείο της Μεσογειακής Διατροφής, κεντρικό κατάστημα, Σοφοκλέους 1 και Αριστείδου 11, τηλ. 210 3234 612
* Τα προϊόντα της Μονής θα τα βρείτε στη Μορφή (Αγίας Φιλοθέης 17 στη στοά, τηλ. 210 3311 747)
που διαθέτει εκτός από βιβλία και διάφορα μοναστηριακά είδη. 
* Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία τον Δήμο Σάμου και ιδιαίτερα τον αντιδήμαρχο κ. Νίκο Λύκο, καθώς και το Hotel Samos, τηλ. 22730 28377



πηγή:http://www.tovima.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου